Những năm qua, hệ thống công trình thủy lợi đã đóng vai trò trụ cột trong phát triển nông nghiệp, phòng chống thiên tai và ứng phó biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, trong bối cảnh khí hậu ngày càng khắc nghiệt, nhu cầu sử dụng nước tăng cao, công tác quản lý, vận hành cần chuyển sang hướng hiện đại, linh hoạt, ứng dụng mạnh mẽ khoa học - công nghệ và chuyển đổi số.

Theo Quyết định 3978/QĐ-BNNMT, Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai Kế hoạch phát triển Hệ thống thông tin thủy lợi Việt Nam (VN-WIS) - nền tảng dữ liệu dùng chung, tích hợp các công nghệ hiện đại như AI, Machine Learning, IoT, Big Data, GIS và Digital Twin. Hệ thống giúp nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo sớm, tối ưu vận hành và quản lý công trình thủy lợi theo thời gian thực.

Ngày 17.10, tại diễn đàn “Khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý, vận hành công trình thủy lợi thực hiện theo Nghị quyết 57”, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Trưởng phòng Quản lý vận hành và tưới tiêu (Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi), cho rằng chuyển đổi số là động lực then chốt giúp ngành thủy lợi phát triển bền vững. Dữ liệu thống nhất và kết nối thời gian thực sẽ giúp các địa phương chủ động kế hoạch tưới tiêu, giảm thiểu rủi ro hạn, mặn và nâng cao hiệu quả sử dụng nước.

Ngành thủy lợi đang hướng tới xây dựng hệ sinh thái số “đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung”, đồng thời thúc đẩy hợp tác công - tư, huy động doanh nghiệp, viện nghiên cứu và tổ chức quốc tế tham gia nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, đào tạo kỹ năng số. Đây là nền tảng để xây dựng một ngành thủy lợi hiện đại, minh bạch và bền vững trong kỷ nguyên số.

Diễn đàn “Khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý, vận hành công trình thủy lợi thực hiện theo Nghị quyết 57”.

TS Lê Ngọc Hiếu - Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, đánh giá việc đưa dữ liệu cảnh báo lên các nền tảng số đã giúp chính quyền hai cấp chủ động phòng chống xâm nhập mặn, bố trí mùa vụ hợp lý. Viện đang phát triển mô hình AI dự báo mưa, lũ và mặn với độ chính xác cao, phục vụ vùng ĐBSCL thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu.

Từ năm 2005 đến nay, ngành thủy lợi TPHCM bước vào giai đoạn ứng dụng mạnh mẽ khoa học và công nghệ hiện đại, nổi bật là việc xây dựng và mở rộng hệ thống SCADA.

Ông Nguyễn Văn Đam - Giám đốc Công ty TNHH MTV Quản lý Khai thác Dịch vụ Thủy lợi TPHCM cho biết, SCADA cho phép giám sát và điều hành tưới tiêu trực quan, tiết kiệm chi phí và tăng hiệu suất lao động. Hệ thống kết nối trực tiếp với cơ sở dữ liệu của thành phố, giúp xây dựng kịch bản vận hành, cảnh báo sớm, hạn chế thiệt hại do triều cường và ngập úng.

Nguồn:https://laodong.vn/ldt